Bernarda Rość – Mistrzyni tkactwa dwuosnowowego z Podlasia

Bernarda Rość to uznana tkaczka ludowa z Podlasia, jedna z nielicznych kontynuatorek unikalnej techniki tkania dwuosnowowego, charakterystycznej dla janowskiego ośrodka tkackiego. Tkactwa nauczyła się w wieku 15 lat od swojej matki, Marianny Dzieszko, wybitnej twórczyni tkanin dwuosnowowych. Od tamtej pory nieprzerwanie rozwija rodzinne dziedzictwo, tworząc prace, które łączą wierność tradycji z indywidualnym, rozpoznawalnym stylem.

Jej tkaniny to małe opowieści utkane z wełny – sceny z życia wsi, podwórka, sadu czy pasieki, ujęte w charakterystyczne bordiury z motywami drzewek i bukietów. Każdy wzór powstaje w głowie artystki, bez szkiców i rysunków, a drobne modyfikacje w postaciach, kształtach czy roślinnych ornamentach sprawiają, że każda praca jest niepowtarzalna. Tradycyjne kompozycje wzbogaca o nowe elementy i kolory, co w dużej mierze zainspirowane zostało współpracą z japońską kuratorką Izumi Fujitą, od lat promującą polską tkaninę dwuosnowową w Japonii.

Dorobek Bernardy Rość obejmuje kilkaset tkanin znajdujących się w zbiorach najważniejszych muzeów etnograficznych w kraju – w Warszawie, Krakowie, Lublinie i Ciechanowcu. Jej dzieła prezentowane są zarówno jako dekoracje ścienne, jak i użytkowe elementy wyposażenia wnętrz, od obrusów i bieżników po dywany. W 2025 roku jej twórczość będzie prezentowana również na Expo w Osace, gdzie polska tkanina dwuosnowowa zostanie zaprezentowana międzynarodowej publiczności.

Artystka od lat prowadzi warsztaty w swojej pracowni tkackiej w Szaciłówce, która jest częścią Szlaku Rękodzieła Ludowego Podlasia. Dzięki temu przekazuje swoją wiedzę i umiejętności młodszym pokoleniom. W 2016 roku została wyróżniona tytułem „Mistrz Tradycji” w programie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a największą dumą napawa ją fakt, że tradycję tę przejęła i rozwija jej córka, kontynuując rodzinny kunszt.

Dla Bernardy Rość tkanie jest nie tylko zawodem, ale i sposobem na życie – chwilą skupienia, w której powstają wzory oddające piękno i rytm podlaskiej codzienności. Jej prace, zakorzenione w lokalnej kulturze, pokazują, że tradycyjne rzemiosło wciąż może być żywe, rozwijać się i inspirować, zachowując przy tym swój unikalny charakter.